Σάββατο, Απριλίου 06, 2013

Διάσημη φράση - διάσημο λάθος



the only people for me are the mad ones, the ones who are mad to live, mad to talk, mad to be saved, desirous of everything at the same time, the ones who never yawn or say a commonplace thing, but burn, burn, burn like fabulous yellow roman candles exploding like spiders across the stars.”

Jack Kerouac

Αυτή είναι η γνωστή φράση του Κέρουακ, από το αριστούργημά του «On the Road”, όπου αναφέρει τους μόνους ανθρώπους που αντέχει «τους τρελούς, αυτούς που τρελαίνονται για ζωή, τρελαίνονται να μιλάνε, να σωθούνε,που επιθυμούν τα πάντα την ίδια στιγμή, αυτούς που δεν χασμουριούνται ή λένε κοινοτοπίες, αλλά καίγονται, καίγονται, καίγονται σαν παραμυθένια κίτρινα πυροτεχνήματα που εκρήγνυνται, σαν αράχνες ανάμεσα στα άστρα».

Κάποιος αγράμματος μεταφραστής, αγνοώντας ότι τα roman candles είναι πυροτεχνήματα, τα απέδωσε ως «ρωμαϊκά κεριά». Παρασύροντας δεκάδες σχολιαστές στο λάθος. Ο τελευταίος είναι ο καλός συγγραφέας και δημοσιογράφος Ηλίας Μαγκλίνης που σήμερα (6.4.13) στην «Καθημερινή» γράφει για τους ανθρώπους «που καίγονται,καίγονται, καίγονται σαν τα κίτρινα ρωμαϊκά κεριά». Πώς τώρα τα κεριά εκτινάσσονται σαν αράχνες ανάμεσα στα άστρα – δεν απόρησε ούτε κι αυτός…

Έχω βαρεθεί να συλλέγω μεταφραστικά λάθη. Σε πρόσφατη, άριστη κατά τα άλλα έκδοση των ποιημάτων«Άριελ» της Σύλβια Πλαθ, οι λυχνίες ενός παλιού ραδιοφώνου έγιναν «αυλοί» και δημιουργήθηκε εκ του μηδενός το εργοστάσιο παντελονιών Fatso.

Αυτά για την πιο κοινή γλώσσα, τα Αγγλικά. Αν προχωρήσω στα Γερμανικά και Γαλλικά, κάνω περιδέραιο από τα μαργαριτάρια. Οι μεταφραστές μας έχουν ποιητική διάθεση και οίστρο – αλλά σπάνια γνωρίζουν τις γλώσσες τους σε βάθος.